به رغم تلاش هاى گسترده و مانع تراشى هاى غرب در جهت بازداشتن ايران از دستيابى به فناورى هسته اى، روز سه شنبه ۲۲ فروردين ،۱۳۸۵ اعلام شد با پايدارى مردم و دولت و تلاش و مجاهدت دانشمندان ايرانى، سرانجام ايران موفق شد به چرخه كامل سوخت هسته اى برسد و به عنوان هشتمين كشور جهان به باشگاه هسته اى جهان بپيوندد. اعلام اين خبر مسرت بخش در شرايطى كه قدرت هاى جهانى فشارهاى زيادى را در جهت عدم دستيابى ايران به فناورى هسته اى وارد مى كردند، دل هر ايرانى را شاد كرد و حس غرور و افتخار ملى را در بين مردم افزايش داد.
دستيابى ايران به چرخه سوخت به اين معنى است كه ايران توانسته است مراحل استخراج سنگ اورانيوم، تبديل سنگ به كيك زرد، تبديل كيك زرد به هگزا فلورايد اورانيوم يا همان uf6، انجام عمليات غنى سازى روى uf6 و خالى كردن فلور آن و تهيه اكسيد اورانيوم غنى شده، تبديل اكسيد اورانيوم غنى شده به قرص هايى با عرض هشت دهم و طول يك سانتى متر كه اين قرص در درون غلاف زيركنيوم قرار مى گيرد و ميله هاى سوخت را تشكيل مى دهد را با موفقيت به پايان برساند.
اين فناورى كه فقط در انحصار چند كشور خاص مى باشد داراى مزاياى بيشمارى است كه با توجه به اهميت و لزوم بهره بردارى از انرژى هسته اى در حال حاضر و آينده، كشورهاى داراى اين فناورى تلاش گسترده اى را براى حفظ انحصار آن و جلوگيرى از دستيابى ايران به اين فناورى به كار بستند ولى در نهايت دانشمندان ايرانى ثابت كردند كه ذهن خلاق ايرانى معجزه مى كند و كارشكنى هاى قدرت هاى استكبارى هم نمى تواند مانع عزم و اراده ملت ايران شود.
يكى از سوالاتى كه معمولا از سوى مردم مطرح مى شود، اين است كه لزوم دستيابى به اين فناورى چيست و آيا با توجه به فشارها و تهديدهايى كه از سوى دشمنان ايران مطرح مى شود، پافشارى براى دستيابى به اين فناورى توجيه عقلانى دارد يا نه؟ در پاسخ به اين سوال مى توان گفت: علاوه بر مزاياى گوناگون اقتصادى، علمى، زيست محيطى، پزشكى، تامين انرژى و... كه استفاده از انرژى هسته اى به همراه دارد، در حال حاضر شرايط نظام بين الملل به گونه اى است كه براى حفظ و ارتقاى موقعيت خود استفاده از علوم استراتژيكى مانند فناورى هسته اى، اجتناب ناپذير است.
در حقيقت بعد از حوادث يازده سپتامبر فضاى جهان به شدت امنيتى شده و با مطرح شدن انواع تهديدات جديد، اكثر قدرت ها به دنبال تجهيز خود در مقابل اين تهديدات مى باشند. با توجه به موقعيت منحصر به فرد كشور ما در منطقه و جهان و همچنين اهداف بلند مدت نظام، كه براساس چشم انداز ۲۰ ساله كه با هدف تبديل شدن به برترين قدرت در سطح منطقه و همچنين تبديل ايران به يك قطب پيشرو در زمينه علمى، اقتصادى و فرهنگى مى باشد، دستيابى و بهره بردارى از انرژى هسته اى به عنوان يكى از علوم پيچيده و استراتژيك اجتناب ناپذير مى باشد.
از سوى ديگر در دنياى كنونى مفهوم امنيت تغيير يافته است و كشورهايى كه مى خواهند در قرن ۲۱ به عنوان پايگاه قدرت مطرح شوند، دستيابى به نظام دفاعى و اقتصادى مبتنى بر تكنولوژى هاى برتر را كه بر محور قدرت نرم افزارى قرار دارد به عنوان مهم ترين كانال امنيتى براى خود جست وجو مى كنند.
در حقيقت بهره بردارى از انرژى هسته اى مى تواند به عنوان كليدى براى دستيابى به ديگر اهداف استراتژيك مورد استفاده قرار گيرد. همچنين با توجه به تهديداتى كه از سوى دشمنانى مانند اسراييل و زرادخانه هاى مخفى اين رژيم و همچنين دشمنان فرا منطقه اى، در مورد ايران مطرح مى باشد، با ارتقاى موقعيت و وجهه كشورمان، دستيابى و بهره بردارى از انرژى هسته اى حتى در مقياس صلح آميز آن تا حدودى موجب ظهور موازنه قدرت و يا بازدارندگى و در نتيجه تغيير و تعديل تهديدات منطقه اى و فرامنطقه اى مى شود.
از سوى ديگر شواهد موجود نشانگر آن است كه رقابت جديدى بر سر توسعه تسليحات هسته اى در حال شكل گيرى است و برخلاف آنچه تا پيش از اين اعلام مى شد كه اين سلاح ها فقط جنبه بازدارندگى خواهند داشت، در حال حاضر كشورهاى دارنده اين تسليحات، آشكارا ديگر كشورها را به حملات اتمى تهديد مى كنند كه براى مثال مى توان به طرح دكترين جديد شيراك اشاره كرد. همچنين تصويب توليد نسل هاى جديدى از تسليحات هسته اى از سوى كنگره امريكا، توسعه مخفيانه تسليحات رژيم صهيونيستى و يا قراردادهاى همكارى بين هند و امريكا نمونه هاى خوبى براى نشان دادن اهميت اين موضوع هستند.
همچنين عواملى مانند رو به اتمام بودن منابع سوخت فسيلى، بى ثباتى در بازار نفت و گاز، افزايش بى سابقه تقاضا براى انرژى به دليل نياز و وابستگى اقتصادهاى رو به رشد كشورهايى مانند چين، افزايش قيمت نفت و از همه مهم تر نداشتن تصور روشنى از شرايط بازار نفت و انرژى در آينده به دليل سياست هاى تهاجمى و يكجانبه گرايانه امريكا در كانون اصلى نفت جهان يعنى خاورميانه، موجب شده است كه كشورها براى حفظ امنيت و منابع خود رقابت گسترده اى را براى تامين انرژى مورد نياز خود شروع كنند.
عواملى مانند رو به اتمام بودن منابع سوخت فسيلى، بى ثباتى در بازار نفت و گاز، افزايش بى سابقه تقاضا براى انرژى به دليل نياز و وابستگى اقتصادهاى رو به رشد كشورهايى مانند چين، افزايش قيمت نفت و از همه مهم تر نداشتن تصور روشنى از شرايط بازار نفت و انرژى در آينده به دليل سياست هاى تهاجمى و يكجانبه گرايانه امريكا در كانون اصلى نفت جهان يعنى خاورميانه، موجب شده است كه كشورها براى حفظ امنيت و منابع خود رقابت گسترده اى را براى تامين انرژى مورد نياز خود شروع كنند.
براى مثال مى توان به قراردادهاى بلند مدت چين با روسيه براى تامين منابع انرژى خود از اين كشور و همچنين تمايل هند و پاكستان براى انتقال گاز ايران به اين كشورها اشاره كرد. همچنين با توجه به وابستگى شديد كشورهاى اروپايى به گاز روسيه، اين كشورها تلاش گسترده اى را براى تنوع بخشيدن به منابع تامين و كاهش وابستگى خود به كار بسته اند.
در چنين شرايطى كشورهاى هسته اى نيز براى حفظ برترى خود در صحنه بين الملل و همچنين انحصار تكنولوژى و منابع اورانيوم، به انعقاد قراردادهاى تعهدآور مختلفى رو آورده اند. در حقيقت اين كشورها با آگاهى از شرايط بازار انرژى و افزايش نياز كشورها در استفاده از انرژى هسته اى، در صددند با حفظ انحصار منابع اين انرژى ارزشمند موقعيت خود را در نظام بين الملل حفظ كنند.
با توجه به عدم تناسب در عرضه و تقاضاى اورانيوم خام و همچنين با توجه به اين كه كانى هاى اورانيوم عمدتا در كشورهاى كانادا، قزاقستان، استراليا، نامبيا، نيجريه و آفريقاى جنوبى متمركز هستند و از سوى ديگر عدم تناسب در عرضه و تقاضاى اين ماده خام موجب شده است با افزايش تقاضا براى ماده خام اورانيوم، قيمت آن در دو سال اخير بيش از دو برابر افزايش يابد.
در چنين شرايطى طبيعى است كه كشورهاى پيشرو به سادگى فضا را براى ديگر كشورها باز نمى كنند و تلاش مى كنند براى حفظ برترى خود اقدام به قراردادهاى تعهدآور در جهت در اختيار گرفتن اين ماده ارزشمند نمايند. قرارداد امريكا با نامبيا، قرارداد خريد اورانيوم چين از استراليا و تلاش روسيه براى ايجاد يك مركز جهانى در جهت انجام چرخه سوخت از نمونه هاى بارز اين جريان محسوب مى شوند.
در چنين شرايطى با توجه به رقابت هاى گسترده اى كه بر سر بهره بردارى و در اختيار داشتن منابع انرژى هسته اى در جهان وجود دارد، اهميت دستيابى ايران به چرخه كامل سوخت هسته اى و پيوستن به باشگاه هسته اى جهان، بيشتر مشخص و دستيابى و استفاده از اين علم پيشرفته و حساس به عنوان يكى از موثرترين عوامل پيشرفت يك كشور محسوب مى شود.
باآگاهى از اهميت انرژى هسته اى در قرن ۲۱ و با در نظر گرفتن موقعيت و جايگاه كنونى ايران به عنوان هشتمين كشور جهان، عقب نشينى در برابر خواست قدرت هاى زورگو مبنى بر محروم كردن ملت ايران از اين موضوع هيچ توجيه عقلانى ندارد و در صورت پايدارى مردم و دولتمردان ايرانى در نهايت قدرت هاى استكبارى مجبور هستند ادبيات و لحن خود را در مورد ايران تغيير داده و ايران را نيز به عنوان يكى از قدرت هاى هسته اى قبول كنند. با توجه به تاكيد ايران بر استفاده صلح آميز از انرژى هسته اى، ايران به عنوان الگويى در جهان تبديل خواهد شد كه با بهره بردارى صلح آميز از انرژى هسته اى، صلح و امنيت را براى خود، منطقه و ديگر كشورهاى اسلامى به ارمغان خواهد آورد.