حركت بار در ميدان الكتريكي
وقتي يك ذره باردار q در ميدان الكتريكي E قرار گيرد، نيروي F=qE بر آن وارد ميشود. اگر اين نيرو، تنها نيروي وارد بر q (به جرم m) باشد، جسم باردار شتاب مي گيرد، اندازه اين شتاب از رابطه F=ma به دست ميآيد:
در سال 1897 تامسون توانست با استفاده از اين معادله و انجام يك سري آزمايش نسبت بار به جرم ...
انرژی پتانسیل
در فصل قبل آموختید كه دو بار نقطهای q1 و q2 به یكدیگر نیرو اعمال میكنند:.
شكل ظاهری این رابطه خیلی شبیه رابطه نیروی گرانشی
بین دو جرم m1 و m2 است. همان طور كه برای نیروی جاذبه انرژی پتانسیل تعریف می شود، برای نیروی الكتریكی نیز میتوان انرژی پتانسیل الكتریكی تعریف كرد.
قبل از آن كه انرژی پتانسیل الكتریكی را ...
چند مثال در مورد انرژی پتانسیل
بار آزمون مطابق شكل زیر در میدان یكنواختدر جهت میدان حركت میكند. اگر جابه جایی بار برابر 2 متر باشد كار انجام شده توسط نیروی الكتریكی چقدر خواهد بود؟
در ابتدا نیروی وارد از طرف میدان بر بار را به دست میآوریم: F=Eq0. سپس كار انجام شده توسط این نیرو را در جابجائی جسم محاسبه می ...
نقاط هم پتانسيل
در درس گذشته آموختيد كه در يك ميدان الكتريكي هر نقطه نسبت به نقطه ديگر داراي پتانسيل الكتريكي است. از طرفي اگر در راستاي خطوط ميدان از نقطهاي به نقطهاي ديگر برويم به محلي با پتانسيل كمتر ميرسيم. به شكل زير توجّه كنيد. در اين شكل تأكيد شده است كه حركت در راستاي خطوط ميدان باعث كاهش پتانسيل V ...
ميدان داخل يك رسانا
رسانا بودن يك فلز اثر مهمي بر ميدان الكتريكي داخل و خارج آن دارد. در مواد رسانا بارها تحت اثر نيروي الكتريكي (كه از ميدان الكتريكي حاصل شده است) به حركت در ميآيند.
فرض كنيد مقداري الكترون اضافي در داخل يك تكه مس قرارداده مي شود (شكل روبهرو). به هر يك از اين الكترون ها نيروي دافعهاي وارد ميشود كه ...
حفاظت از ميدان الكتريكي
مثال : بار +qدر مركز حفرة كره رساناي بيباري قرار گرفته است.
نشان دهيد كه بار القايي
الف) در داخل سطح فلز -q
ب) و در خارج سطح فلز +q خواهد بود.
الف) خطوط ميدان از بار +q در داخل حفره سرچشمه گرفته و شروع ميشوند. از آن جا كه ميدان الكتريكي داخل رسانا بايد صفر باشد ( در الكتريسيته ساكن ) ...
حفاظت از ميدان الكتريكي
مثال : بار +qدر مركز حفرة كره رساناي بيباري قرار گرفته است.
نشان دهيد كه بار القايي
الف) در داخل سطح فلز -q
ب) و در خارج سطح فلز +q خواهد بود.
الف) خطوط ميدان از بار +q در داخل حفره سرچشمه گرفته و شروع ميشوند. از آن جا كه ميدان الكتريكي داخل رسانا بايد صفر باشد ( در الكتريسيته ساكن ) ...
كاربرد حفاظت از ميدان الكتريكي
تاكنون آموختيد كه ميدان الكتريكي خارجي توانايي ورود به محفظه هاي فلزي را ندارند. با توجّه به اين موضوع آيا مي توانيد روشي ارائه دهيد كه راديو نتواند موجي را دريافت كند؟ آيا روشي وجود دارد كه مانع نفوذ امواج الكترومغناطيسي (راديويي) به محلي شود؟
براي پاسخ به اين سؤال به فيلم زير توجّه ...
اثر نقطه تيز
در دو فيلم زير واندوگراف را در حال كار مشاهده مي كنيد. آيا مي توانيد اثر نقطه تيز را در اين آزمايش بيان كنيد؟
براي مشاهده فيلم ها کليک کنيد:
فيلم 1
فيلم 2
همان طور كه در دو فيلم بالا مشاهده كرديد، واندوگراف (منفي) به گوي مثبت جرقه ميزند ولي وقتي ميله نوك تيز مثبت به آن نزديك مي شود، ديگر جرقه ...
اثر شعله در الكتريسيته
يك سؤال عجيب! آيا در شعله مي توان اثرات پديده الكتريكي را مشاهده نمود؟ آيا مي توان به وسيله نيروي الكتريكي شعله را به يك سمت متمايل كرد!؟
براي مشاهده بهتر اين پديده از دستگاه واندوگراف استفاده مي كنيم زيرا اين وسيله توانايي توليد الكتريسيته زياد را دارد.
به فيلم زير توجّه كنيد. آيا به شعله نيرويي ...
واندوگراف
شكل رو به رو كره فلزي كوچك حاوي بار مثبت را نشان ميدهد كه داخل حفره كره فلزي بزرگتري قرار گرفته است.
خطوط ميداني كه از كره كوچك خارج ميشوند، بايد به سطح داخلي كره بزرگتر ختم شوند. (اين موضوع هميشه درست است، صرف نظر از اينكه آيا كره بزرگتر باري دارد يا خير؟)
اگر يك رسانا بين كره كوچك و سطح ...
طرز كار واندوگراف
تصوير مقابل، اجزاء اصلي دستگاه واندوگراف را نمايش مي دهد.
(براي مشاهده تصوير در اندازه واقعي روي آن کليک نماييد.)
هر چيزي كه با واندوگراف تماس يابد مقداري از بار آن را دريافت ميكند مانند بچهاي كه در شكل زير مشاهده ميكنيد.
اگر بچه روي صندلي چوبي (عايق) بايستد و به واندوگراف دست بزند، بار ...
خازن
در سال ١٧٤٦ پروفسور موشنبرك از دانشگاه هلند نامهای به دانشمند فرانسوی به نام رئومور نوشت. در این نامه صحبت از آزمایش جدید و خطرناكی در الكترواستاتیك بود. مدت كوتاهی بعد، نامهای مشابه از طرف آلامان، عضو هیئت علمی دانشگاه لیدن به آبه نوله نوشته شد “... آزمایش جدیدی در این جا انجام دادهایم كه بسیار جالب است..... شوكی ...
خازن متوازي السطوح
در حالت كلي، خازن از دو رسانا كه از يكديگر جدا بوده (به هر شكل ممكن) و بين آن ها عايقي قرار داشته باشد، تشكيل شده است.
متداول ترين شكل خازن از دو صفحه موازي (مجزا) كه بين آنها عايقي قرار دارد، ساخته ميشود. معمولاً به عايق بين صفحات خازن، دي الكتريك ميگويند.
بعداً به نقش آن اشاره مي ...
حل چند مثال درباره ظرفیت خازن
در درس گذشته توضیحاتی در خصوص ظرفیت خازن ارائه نمودیم.
در این مبحث می خواهیم باهم تمرین هایی مرتبط با این موضوع را حل کنیم، پس با ما همراه باشید:
ظرفیت خازنی است. خازن به باتری 12 ولت وصل شده و شارژ میشود. در حالی كه خازن به باتری متصل است، عایقی بین صفحات آن قرار میگیرد، در نتیجه بار موجود ...